[ Pobierz całość w formacie PDF ]
z okresu ścisłego związku matka dziecko. Chas-seguet-Smirgel (18) sugeruje, \e osobnik o
zachowaniach dewiacyjnych niiał ścisłe związki o charakterze uwodzicielskim ze swoją
matką. Dziecko takie rozwija iluzję, \e w kręgu jego przedgenitalnej seksualności, jego
niedojrzały, sterylny penis, czyni go właściwym seksualnym partnerem dla swojej matki. I to
nie ma nic wspólnego z naiwnością lub zazdrością w stosunku do własnego ojca" (str. 91).
Następnie ta forma narcyzmu zostaje przeniesiona na jego sfery przedgenitalne, pózniej
chłopiec idealizu-je je, pozostając cały czas w przedgenitalnym okresie rozwoju. W efekcie
dziecko nie identyfikuje swojej płci z ojcem, unikając tym samym kompleksu Edypa,
pozostając przez cały czas w podświadomym seksual-nym związku z matką.
McDougall (19) wprowadził określenie neoseksualność", oznaczające wytworzenie się u
dziecka perwersyjnej osobowości seksualnej, związanej z podświadomą potrzebą kontaktów
seksualnych z obojgiem rodziców. Związek dziecka z rodzicami w niezauwa\alny sposób
ulega seksualizacji poprzez odbiór podświadomych erotycznych potrzeb i konfliktów
rodziców. Wczesne wpływy matki poprzez bezpośredni kontakt cielesny z dzieckiem, jak
równie\ podświadoma reakcja dziecka na jej seksualne pobudzenie, wywołuje u niemowlęcia
archaiczne problemy związane z wyobra\eniem własnego ciała, w tym czasie, kiedy
wytwarza się to, co Lichtenstein (21) opisuje jako identyfikacja płci. Osobnik wykazujący
zachowania dewiacyjne w okresie dorosłym tworzy swój neoseksualny erotyczny teatr w
celu odgrodzenia się od swojego zdewastowanego wyobra\enia cielesnego, przeciwko utracie
poczucia istnienia jego ciała jako całości, przeciwko utracie poczucia identyfikacji własnego
ego" (str. 273). Konstrukcja neo-seksualna" nosi w sobie zatem elementy obrony przed
lękiem kastracyj-nym" i elementy ochraniające przed utratą identyfikacji ego" zawiera
ona w sobie prymitywną agresję i gwałtowne impulsy (19).
i?. Wspólczesne kierunki psychoanalityczne, szkolą relacji
|ff Bardziej współczesne relacjonalne" (relational) kierunki psychoanali-:, obejmujące takie
kierunki, jak relację z obiektem (object rela-
91
tional), interpersonalizm i psychologięjazni (self psychology), umniejszają znaczenie teorii o
naczelnej roli popędów. Przedstawiciele tych kierunków bardziej radykalnie ni\ inni krytycy
Freuda widzą seksualizm poprzezj pryzmat pierwotnych motywacji, jak potrzeba
bezpieczeństwa, ochrony j potrzeba bliskości drugiej osoby. Tak więc w tym ujęciu
seksualność nief jest sprowadzona jedynie do seksualnej przyjemności". Z punktu widzę-'
nią tego kierunku jednostka jest widziana w układzie interpersonalnym. Ciągle zmieniające
się wzajemne powiązania z innymi, jak równie\ ciągła tendencja do zaspokojenia wy\ej
wspomnianych motywacji kształtują seksualność, a nie odwrotnie. Inną wa\ną cechą
omawianego kierunkujest uwypuklenie roli wadliwych czynników środowiskowych we
wczesnych okresach rozwojowych niemowlęcia i dziecka. Uwzględnienie czynników
zewnętrznych w kierunku psychoanalitycznym odró\nia go od tradycyj-nego spojrzenia
freudowskiego, które przypisywało główną rolę tzw. czynnikom endogennym, tkwiącym w
fantazjach i podświadomości. Z punktu widzenia kierunku relacyjnego" dewiacje seksualne
są trak-towane jako wyraz podświadomego konfliktu i/lub zatrzymanego związku
relacyjnego", który ulega świadomej seksualizacji. Dewiacje mogą być przeto miarą
odizolowania ukrytej formy wrogości lub przymusowego upewniania się o istnieniu poczucia
bezpieczeństwa, szczególniejeśli chodzi o poczucie bezpieczeństwa wynikające z
identyfikacji własnej płci. Chocia\ autorzy piszący w duchu Freuda przejęli wiele elementów
z kierunku relacyjnego", to jednak przedstawiciele tej szkoły (Mitchell 22) przywią-zują
mniejszą wagę do freudowskiej teorii instynktów.
W ramach kierunku object relational" Masud-Khan (23) pisze o roli wczesnych,
opiekuńczych związków matki z dzieckiem, które wpływają na dalszy rozwój seksualny
dziecka. Matka nie traktuje syna jako obiektu karmienia, ale jako kreację (tworzenie, przyp.
tłum.) nowego". Dziecko w pózniejszych okresach rozwojowych w sposób ciągły usiłuje
naprawić wynikający z powy\szego związku z matką uraz, przy u\yciu
wyspec-jalizowanego stosowania swoich napędów naprawczych, to jest (napędów
skierowanych na siebie, jako na wyidealizowany wewnętrzny obiekt)" (str. 13). Osoba
przyzwyczajona do tych wczesnych doznań wynikających z opieki macierzyńskiej, o
skłonnościach dewiacyjnych, odczuwa silną potrzebę odrodzenia własnego, zatrzymanego w
rozwoju ja, poprzez włączenie innych w swoje zachowania dewiacyjne jako obiekt
przeniesie-nia (transitional). Zgodnie z Winnicottem (24) zjawiska przeniesienia są
umiejscowione gdzieś między subiektywną realnością (wszechwładnie tworzona realność) a
obiektywną realnością (widzenie innych takimi, jakimi oni są z uwzględnieniem ich
inności"). Khan (23) sugeruje, \e
92
osobnik o skłonnościach dewiacyjnych traktuje obiekt swoich zachowań seksualnych jako
zjawisko przeniesienia. Z tego wynika, \e obiekt seksualny jest zlepkiem mentalnych
fantazji z częściowymi i nieadekwat-nymi doświadczeniami wyniesionymi z okresu opieki
rodzicielskiej" (str. j35). Autor określa ten zlepek jako porównywalny, wewnętrzny obiekt
zainteresowań seksualnych, włączony w proces o\ywiania pojęcia ja: pseudofantazje
stwarzające poczucie intymności i stan ekstazy, wynikający z iluzorycznej kontroli rytualnych
zachowań dewiacyjnych. Ale nie ma relacji z obiektem, nie ma przeto karmienia" (there is
no object relatedness hennce no nourishment) (str. 23); jego zachowania odbywają" się w
samotności i mają charakter alienacji.
Mitchell (22) powołując się na pracę Winnicotta (24) i Fairbairna (25) stwierdza, \e
poszukiwanie obiektu (object-seeking) i więzi emocjonalne stanowią motywacyjną siłę
sprawczą dewiacji seksualnych. Próby po-szukiwania obiektów seksualnych koncentrują się
wokół takich tematów, jak poszukiwania rzeczy niezdobywalnych lub niedostępnych,
poddanie się w celu sprostania oczekiwaniom innych, równocześnie ucieczka od
jakich-kolwiek prób skrzywdzenia lub zdominowania innych. Te tematy sięgają wstecz do
wczesnych okresów rozwojowych, łącząc się niejako z brakiem dostępu do matki lub brakiem
jej obecności, lub wywodzą się z obrazu matki karzącej. Co więcej, proces szukania obiektów [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl chiara76.opx.pl
z okresu ścisłego związku matka dziecko. Chas-seguet-Smirgel (18) sugeruje, \e osobnik o
zachowaniach dewiacyjnych niiał ścisłe związki o charakterze uwodzicielskim ze swoją
matką. Dziecko takie rozwija iluzję, \e w kręgu jego przedgenitalnej seksualności, jego
niedojrzały, sterylny penis, czyni go właściwym seksualnym partnerem dla swojej matki. I to
nie ma nic wspólnego z naiwnością lub zazdrością w stosunku do własnego ojca" (str. 91).
Następnie ta forma narcyzmu zostaje przeniesiona na jego sfery przedgenitalne, pózniej
chłopiec idealizu-je je, pozostając cały czas w przedgenitalnym okresie rozwoju. W efekcie
dziecko nie identyfikuje swojej płci z ojcem, unikając tym samym kompleksu Edypa,
pozostając przez cały czas w podświadomym seksual-nym związku z matką.
McDougall (19) wprowadził określenie neoseksualność", oznaczające wytworzenie się u
dziecka perwersyjnej osobowości seksualnej, związanej z podświadomą potrzebą kontaktów
seksualnych z obojgiem rodziców. Związek dziecka z rodzicami w niezauwa\alny sposób
ulega seksualizacji poprzez odbiór podświadomych erotycznych potrzeb i konfliktów
rodziców. Wczesne wpływy matki poprzez bezpośredni kontakt cielesny z dzieckiem, jak
równie\ podświadoma reakcja dziecka na jej seksualne pobudzenie, wywołuje u niemowlęcia
archaiczne problemy związane z wyobra\eniem własnego ciała, w tym czasie, kiedy
wytwarza się to, co Lichtenstein (21) opisuje jako identyfikacja płci. Osobnik wykazujący
zachowania dewiacyjne w okresie dorosłym tworzy swój neoseksualny erotyczny teatr w
celu odgrodzenia się od swojego zdewastowanego wyobra\enia cielesnego, przeciwko utracie
poczucia istnienia jego ciała jako całości, przeciwko utracie poczucia identyfikacji własnego
ego" (str. 273). Konstrukcja neo-seksualna" nosi w sobie zatem elementy obrony przed
lękiem kastracyj-nym" i elementy ochraniające przed utratą identyfikacji ego" zawiera
ona w sobie prymitywną agresję i gwałtowne impulsy (19).
i?. Wspólczesne kierunki psychoanalityczne, szkolą relacji
|ff Bardziej współczesne relacjonalne" (relational) kierunki psychoanali-:, obejmujące takie
kierunki, jak relację z obiektem (object rela-
91
tional), interpersonalizm i psychologięjazni (self psychology), umniejszają znaczenie teorii o
naczelnej roli popędów. Przedstawiciele tych kierunków bardziej radykalnie ni\ inni krytycy
Freuda widzą seksualizm poprzezj pryzmat pierwotnych motywacji, jak potrzeba
bezpieczeństwa, ochrony j potrzeba bliskości drugiej osoby. Tak więc w tym ujęciu
seksualność nief jest sprowadzona jedynie do seksualnej przyjemności". Z punktu widzę-'
nią tego kierunku jednostka jest widziana w układzie interpersonalnym. Ciągle zmieniające
się wzajemne powiązania z innymi, jak równie\ ciągła tendencja do zaspokojenia wy\ej
wspomnianych motywacji kształtują seksualność, a nie odwrotnie. Inną wa\ną cechą
omawianego kierunkujest uwypuklenie roli wadliwych czynników środowiskowych we
wczesnych okresach rozwojowych niemowlęcia i dziecka. Uwzględnienie czynników
zewnętrznych w kierunku psychoanalitycznym odró\nia go od tradycyj-nego spojrzenia
freudowskiego, które przypisywało główną rolę tzw. czynnikom endogennym, tkwiącym w
fantazjach i podświadomości. Z punktu widzenia kierunku relacyjnego" dewiacje seksualne
są trak-towane jako wyraz podświadomego konfliktu i/lub zatrzymanego związku
relacyjnego", który ulega świadomej seksualizacji. Dewiacje mogą być przeto miarą
odizolowania ukrytej formy wrogości lub przymusowego upewniania się o istnieniu poczucia
bezpieczeństwa, szczególniejeśli chodzi o poczucie bezpieczeństwa wynikające z
identyfikacji własnej płci. Chocia\ autorzy piszący w duchu Freuda przejęli wiele elementów
z kierunku relacyjnego", to jednak przedstawiciele tej szkoły (Mitchell 22) przywią-zują
mniejszą wagę do freudowskiej teorii instynktów.
W ramach kierunku object relational" Masud-Khan (23) pisze o roli wczesnych,
opiekuńczych związków matki z dzieckiem, które wpływają na dalszy rozwój seksualny
dziecka. Matka nie traktuje syna jako obiektu karmienia, ale jako kreację (tworzenie, przyp.
tłum.) nowego". Dziecko w pózniejszych okresach rozwojowych w sposób ciągły usiłuje
naprawić wynikający z powy\szego związku z matką uraz, przy u\yciu
wyspec-jalizowanego stosowania swoich napędów naprawczych, to jest (napędów
skierowanych na siebie, jako na wyidealizowany wewnętrzny obiekt)" (str. 13). Osoba
przyzwyczajona do tych wczesnych doznań wynikających z opieki macierzyńskiej, o
skłonnościach dewiacyjnych, odczuwa silną potrzebę odrodzenia własnego, zatrzymanego w
rozwoju ja, poprzez włączenie innych w swoje zachowania dewiacyjne jako obiekt
przeniesie-nia (transitional). Zgodnie z Winnicottem (24) zjawiska przeniesienia są
umiejscowione gdzieś między subiektywną realnością (wszechwładnie tworzona realność) a
obiektywną realnością (widzenie innych takimi, jakimi oni są z uwzględnieniem ich
inności"). Khan (23) sugeruje, \e
92
osobnik o skłonnościach dewiacyjnych traktuje obiekt swoich zachowań seksualnych jako
zjawisko przeniesienia. Z tego wynika, \e obiekt seksualny jest zlepkiem mentalnych
fantazji z częściowymi i nieadekwat-nymi doświadczeniami wyniesionymi z okresu opieki
rodzicielskiej" (str. j35). Autor określa ten zlepek jako porównywalny, wewnętrzny obiekt
zainteresowań seksualnych, włączony w proces o\ywiania pojęcia ja: pseudofantazje
stwarzające poczucie intymności i stan ekstazy, wynikający z iluzorycznej kontroli rytualnych
zachowań dewiacyjnych. Ale nie ma relacji z obiektem, nie ma przeto karmienia" (there is
no object relatedness hennce no nourishment) (str. 23); jego zachowania odbywają" się w
samotności i mają charakter alienacji.
Mitchell (22) powołując się na pracę Winnicotta (24) i Fairbairna (25) stwierdza, \e
poszukiwanie obiektu (object-seeking) i więzi emocjonalne stanowią motywacyjną siłę
sprawczą dewiacji seksualnych. Próby po-szukiwania obiektów seksualnych koncentrują się
wokół takich tematów, jak poszukiwania rzeczy niezdobywalnych lub niedostępnych,
poddanie się w celu sprostania oczekiwaniom innych, równocześnie ucieczka od
jakich-kolwiek prób skrzywdzenia lub zdominowania innych. Te tematy sięgają wstecz do
wczesnych okresów rozwojowych, łącząc się niejako z brakiem dostępu do matki lub brakiem
jej obecności, lub wywodzą się z obrazu matki karzącej. Co więcej, proces szukania obiektów [ Pobierz całość w formacie PDF ]