[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ducha; w miarę jak przestaje być sprawą wnętrza i sprawą ducha, przestaje też być miłością.
To, co pozostaje z niej w samych zmysłach oraz w samym seksualnym witalizmie ciała
ludzkiego, nie stanowi jej właściwej istoty. Wola jest niejako tą ostatnią instancją w osobie,
bez udziału której żadne przeżycie nie ma pełnej osobowej wartości, nic posiada całkowitego
ciężaru gatunkowego osoby. Ów ciężar gatunkowy osoby wiąże siÄ™ Å›ciÅ›le z wolnoÅ›ciÄ…, a
wolność jest właściwością woli. Zwłaszcza zaś miłość 'potrzebuje' wolności, zaangażowanie
wolności stanowi poniekąd jej psychologiczną istotę. To, co nie płynie z wolności, co nie nosi
znamion wolnego zaangażowania, ale ma piętno determinacji i przymusu, nie może być
uznane za miłość, nie ma w sobie jej istoty. I dlatego w procesie integracji psychicznej, jaki
rozgrywa się wraz z miłością seksualną we wnętrzu osoby, chodzi nie tylko o zaangażowanie
woli, ale o pełnowartościowe zaangażowanie wolności - chodzi o to, ażeby wola angażowała
się w sposób najpełniejszy, najbardziej dla siebie właściwy.
Tylko opierając się na prawdzie, możliwe jest prawdziwie wolne zaangażowanie woli.
Przeżycie wolności idzie w parze z przeżyciem prawdy. 1) Każda sytuacja wewnętrzna ma
swoją psychologiczną prawdziwość: pożądanie zmysłowe swoją, zaangażowanie uczuciowe -
19
też swoją. Jest to prawdziwość subiektywna: y naprawdę pożąda x, znajduje bowiem w swoim
życiu wewnętrznym wyrazne czucie o zabarwieniu pożądawczym zwrócone właśnie do niej,
powstałe pod tym wrażeniem, jakie ona na nim wywarła, podobnie np. x jest naprawdę
uczuciowo zaangażowana w stosunku do y, znajduje bowiem w swoim życiu wewnętrznym
takie wzruszenia i taką gotowość do wzruszeń, takie pragnienie bliskości i oparcia się na nim,
zrodzone pod wrażeniem jego męskiej siły, że musi tę swoją sytuację wewnętrzną uznać za
miłość. Biorąc rzecz w profilu subiektywnym, mamy w obu wypadkach do czynienia z
prawdziwą miłością.
A jednak miłość wymaga jeszcze prawdy obiektywnej. Tylko dzięki niej, tylko na jej
zasadzie może się dokonywać integracja miłości. Dopóki rozważamy ją tylko w świetle jej
prawdziwości subiektywnej, nie posiadamy jeszcze pełnego jej obrazu i niczego też nie
możemy orzekać o jej obiektywnej wartości. Ta ostatnia zaś mimo wszystko jest
najważniejsza. Do niej to właśnie mamy dotrzeć z kolei w drodze analizy etycznej miłości.
2. Analiza etyczna miłości
Afirmacja wartości osoby
Przykazanie miłości to, jak powiedziano, norma personalistyczna. Wychodzimy w niej
od bytu osoby, aby z kolei uznać jej szczególną wartość. Zwiat bytów jest światem
przedmiotów; rozróżniamy wśród nich osoby i rzeczy. Osoba różni się od rzeczy strukturą i
doskonałością. Do struktury osoby należy wnętrze , w którym odnajdujemy pierwiastki życia
duchowego, co zmusza nas do uznania duchowej natury duszy ludzkiej. Wobec tego osoba
posiada właściwą sobie doskonałość duchową. Doskonałość ta decyduje o jej wartości. Nie
sposób traktować osoby na równi z rzeczą (czy bodaj na równi z osobnikiem zwierzęcym),
skoro posiada ona doskonałość duchową, skoro poniekąd jest duchem (ucieleśnionym), a nie
tylko ciałem , choćby nawet wspaniale ożywionym. Pomiędzy psychiką zwierzęcą a
duchowością człowieka istnieje ogromna odległość, przepaść nie do przebycia.
Wartość samej osoby należy wyraznie odróżnić od różnych wartości, które tkwią w
osobie 2). Są to wartości wrodzone lub nabyte, a łączą się z całą złożoną strukturą bytu
ludzkiego. Wartości te, jak widzieliśmy, dochodzą do głosu w miłości pomiędzy kobietą a
mężczyzną; wskazała na to jej analiza psychologiczna. Miłość kobiety i mężczyzny opiera się
na wrażeniu, z którym w parze idzie wzruszenie, a jego przedmiotem jest zawsze wartość. W
danym wypadku chodzi o wartość seksualną, miłość kobiety i mężczyzny wyrasta bowiem na
podłożu popędu seksualnego. Wartość seksualna wiąże się bądz z całym człowiekiem drugiej
płci , bądz też w szczególnej mierze zwraca się do jego ciała , jako do możliwego [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl chiara76.opx.pl
ducha; w miarę jak przestaje być sprawą wnętrza i sprawą ducha, przestaje też być miłością.
To, co pozostaje z niej w samych zmysłach oraz w samym seksualnym witalizmie ciała
ludzkiego, nie stanowi jej właściwej istoty. Wola jest niejako tą ostatnią instancją w osobie,
bez udziału której żadne przeżycie nie ma pełnej osobowej wartości, nic posiada całkowitego
ciężaru gatunkowego osoby. Ów ciężar gatunkowy osoby wiąże siÄ™ Å›ciÅ›le z wolnoÅ›ciÄ…, a
wolność jest właściwością woli. Zwłaszcza zaś miłość 'potrzebuje' wolności, zaangażowanie
wolności stanowi poniekąd jej psychologiczną istotę. To, co nie płynie z wolności, co nie nosi
znamion wolnego zaangażowania, ale ma piętno determinacji i przymusu, nie może być
uznane za miłość, nie ma w sobie jej istoty. I dlatego w procesie integracji psychicznej, jaki
rozgrywa się wraz z miłością seksualną we wnętrzu osoby, chodzi nie tylko o zaangażowanie
woli, ale o pełnowartościowe zaangażowanie wolności - chodzi o to, ażeby wola angażowała
się w sposób najpełniejszy, najbardziej dla siebie właściwy.
Tylko opierając się na prawdzie, możliwe jest prawdziwie wolne zaangażowanie woli.
Przeżycie wolności idzie w parze z przeżyciem prawdy. 1) Każda sytuacja wewnętrzna ma
swoją psychologiczną prawdziwość: pożądanie zmysłowe swoją, zaangażowanie uczuciowe -
19
też swoją. Jest to prawdziwość subiektywna: y naprawdę pożąda x, znajduje bowiem w swoim
życiu wewnętrznym wyrazne czucie o zabarwieniu pożądawczym zwrócone właśnie do niej,
powstałe pod tym wrażeniem, jakie ona na nim wywarła, podobnie np. x jest naprawdę
uczuciowo zaangażowana w stosunku do y, znajduje bowiem w swoim życiu wewnętrznym
takie wzruszenia i taką gotowość do wzruszeń, takie pragnienie bliskości i oparcia się na nim,
zrodzone pod wrażeniem jego męskiej siły, że musi tę swoją sytuację wewnętrzną uznać za
miłość. Biorąc rzecz w profilu subiektywnym, mamy w obu wypadkach do czynienia z
prawdziwą miłością.
A jednak miłość wymaga jeszcze prawdy obiektywnej. Tylko dzięki niej, tylko na jej
zasadzie może się dokonywać integracja miłości. Dopóki rozważamy ją tylko w świetle jej
prawdziwości subiektywnej, nie posiadamy jeszcze pełnego jej obrazu i niczego też nie
możemy orzekać o jej obiektywnej wartości. Ta ostatnia zaś mimo wszystko jest
najważniejsza. Do niej to właśnie mamy dotrzeć z kolei w drodze analizy etycznej miłości.
2. Analiza etyczna miłości
Afirmacja wartości osoby
Przykazanie miłości to, jak powiedziano, norma personalistyczna. Wychodzimy w niej
od bytu osoby, aby z kolei uznać jej szczególną wartość. Zwiat bytów jest światem
przedmiotów; rozróżniamy wśród nich osoby i rzeczy. Osoba różni się od rzeczy strukturą i
doskonałością. Do struktury osoby należy wnętrze , w którym odnajdujemy pierwiastki życia
duchowego, co zmusza nas do uznania duchowej natury duszy ludzkiej. Wobec tego osoba
posiada właściwą sobie doskonałość duchową. Doskonałość ta decyduje o jej wartości. Nie
sposób traktować osoby na równi z rzeczą (czy bodaj na równi z osobnikiem zwierzęcym),
skoro posiada ona doskonałość duchową, skoro poniekąd jest duchem (ucieleśnionym), a nie
tylko ciałem , choćby nawet wspaniale ożywionym. Pomiędzy psychiką zwierzęcą a
duchowością człowieka istnieje ogromna odległość, przepaść nie do przebycia.
Wartość samej osoby należy wyraznie odróżnić od różnych wartości, które tkwią w
osobie 2). Są to wartości wrodzone lub nabyte, a łączą się z całą złożoną strukturą bytu
ludzkiego. Wartości te, jak widzieliśmy, dochodzą do głosu w miłości pomiędzy kobietą a
mężczyzną; wskazała na to jej analiza psychologiczna. Miłość kobiety i mężczyzny opiera się
na wrażeniu, z którym w parze idzie wzruszenie, a jego przedmiotem jest zawsze wartość. W
danym wypadku chodzi o wartość seksualną, miłość kobiety i mężczyzny wyrasta bowiem na
podłożu popędu seksualnego. Wartość seksualna wiąże się bądz z całym człowiekiem drugiej
płci , bądz też w szczególnej mierze zwraca się do jego ciała , jako do możliwego [ Pobierz całość w formacie PDF ]